Akciğerde nodül genelde belirti vermez ve tetkik esnasında tespit edilir. İyi ve kötü huylu olarak ikiye ayrılır.
Akciğerde Nodül Nedir?
Akciğer nodül; tarama esnasında yada herhangi bir tetkikle istenilen akciğer grafisi ve Bilgisayarlı Tomografide tespit edilen beyaz küçük noktalar şeklinde lezyonlardır.
Bo nodüler akciğerde 3 cm’den küçük, akciğer parankimi ile çevrili, eşliğinde büyümüş lenf düğümü, pnömoni, sıvı ya da atelektazi olmayan anormal doku büyümesi olan lezyonlardır.
Akciğerde Nodül Belirtileri
Genelde akciğerde nodül belirtileri yoktur, nodüller tetkik esnasında rastgele tesbit edilirler. Eğer malign, enfeksiyon ve sistemik bir hastalığa bağlı nodüler ise nadiren septpm verirler.
Öksürük
Kanlı balgam
Hırıltı balgam çıkarma
Pnömoni yada alta yatan hastalığa bağlı Ateş
….Vb….
Bilgisayarlı Tomografi’de bu nodüller solid, buzlu cam dansitesinde ya da solid ve buzlu cam bileşenli “karma” yapıda olabilirler; bütünüyle solid olanların dışında kalan bu nodüller günümüzde “subsolid nodül” olarak adlandırılmaktadır.
Tıp literatüründe yapılan tarama çalışmalarında akciğer nodülleri ile ilgili üç önemli sonuca varılmiştir.
Nodüllerin sık rastlanan yapılar olduğu görülmektedir ve olguların ortalama %25 (%8-51) ’inde görüldüğü bildirilmektedir
Nodüllerin tek olmaktan ziyade çoklu olmalarıdır.
Nodüllerin çoğunun 1 cm’den küçük olmalarıdır.
Akciğerde Nodül Nedenleri
Akciğerde bening yani tümör olmayan bir çok hastalık akciğerde nodül yapar.
Bakteriyel enfeksiyonlar ( Pnömoni ve abse gibi)
Tüberkuloz, (Granülom)
Paraziter hastalıklar (kist hidatik gibi)
Mantar enfeksiyonları
Sarkoidoz
Hamartom
Romatoid artrit
Bazı sistemik hastalıklar
Akciğer kötü huylu -kanser-malign nedenler
Akciğer kanseri
Metastaz
Akciğer kanserin yaptığı metastaz
Başka bir organın yayılma yaptığı metasztaz
Prekanseröz lezyonlar
Akciğerde nodül sıklığı fazla yukarıda görüldüğü gibi bu sonuçlar bize gösteriyor ki her akciğerde nodülü kanser demek değildir ve çok yaygın bir şekilde görülmektedir. Bu nedenle her nodül hemen ameliyat edilmez.
Ayrıca vücudumuzun bazı organlarında akciğerdeki gibi zaman zaman nodül saptanabilir ve her saptanan nodül kanser demek değildir ve branş uzmanıyla danışmak gerek.
Tiroid
Akciğer
Karaciğer
Meme ve cilt gibi…)
Bu nodülerin; kötü-kanser (Malign) veya selim-iyi huylu (benign) oldukları bazı tetkikler yapılarak ( Toraks Bt ve PET –CT) , takip edilerek ya da biopsi/ameliyat yapılarak karar verilir.
Akciğerde Her Nodül Kanser Midir?
Bu Akciğerdeki Nodüllerin Kötü Huylu mu, İyi Huylu mu Nasıl Karar Vereceğiz?
Akciğerde nodül tespit edildiğinde hem hasta hem de doktor için stresli günler başlar. Akciğerdeki nodül malign yani kötü huylu bir kanser ise erken dönemde tanı konulup ameliyatla tamamen çıkarıla bilinir ise hastanın saykalımı artacaktır. Yada iyi huylu nodüllerde gereksiz cerrahi girişiminde ve ona bağlı oluşacak komplikasyon ve sorunlardan keçinmiş olur. Basende akciğerde her nodül kanser olmadığı için bazen izlemeye alınır. Yanlış karar verip ve kanser ise tümör yayılabilir ve cerrahi şansını kaybeder ya da erken tedavi şansını elinde alınmış olur. Bu nedenle teknolojinin gelişimi ile nodülleri saptamak kolay ama bu nodülerin önemli mi, önemsiz mi, kötü hulu kanser mi yoksa iyi huylu mu olduğuna karar vermek halen gerçekten zordur.
Her tespit edilen nodülü çıkartmak pratik değildir. Onun için akciğer nodül tespit edildiğinde hastayı konseyde , konsey merkezinde tartışmak lazım detaylarıyla en isabetli kararı vermek lazım. Biz kendi merkezimizde öyle bir yol tercih ediyoruz. Konsey kararına göre ileri tetkik ve tedavi yapıyoruz.
Göğüs hastalıkları
Göğüs cerrahisi
Radyoloji
Nükleer Tıp( PET-CT)
Ve gerekirse diğer branşlar
Genel olarak aşağıdaki özeliklere sahip hastalarda ileri tetkiklere yönlendiriyoruz.
Ailede kanser anamnezi olması
Yaşlı ve orta yaş hastalar
Bazı alışkanlıklar sahip olması (Sigara)
Sigara içme miktarı çokluğu ve ileri yaş olması kanser riski potansiyeli yüksektir.
Sigara kulanmiş yada hala kulanmaktan olan
40 yaş üzeri ve kendisinde ve 1.derecede akrabalarında kanser öyküsü bulunan kişiler yüksek risk altındadır
Nodüllün malign radyolojik özeliklerin olmasıBoyutuNodül çapının büyük olması
Eğer nodül çapı 3mm den küçük ise kanser olma ihtimali %0.2
Eğer nodül çapı 4 mm ise kanser riski %1’in altındadır
Eğer nodül çapı 8-20 mm arasında ise kanser riski %18
Eğer nodül çapı 20 mm ‘den fazla ise kanser riski %50-64’tir
Nodüllün kenarı, cidarı
Sınırların net olmamamsı
Cidarı düzensiz nodüllerin kanser riski 5 kat daha fazladır.
Malign nodüller genellikle lobüle veya spiküler kenar yapısı gösterir. Bu tür kenar özelliğine sahip nodüllerin %60-90’ı malign tanı alır
Kalsifikasyon
Nodülün içinde kireçlenme var ise kanser riski düşüktür.
Dansite özelikleri
Nodüller solid, buzlu cam dansitesinde ya da solid ve buzlu cam bileşenli “karma” yapıda olabilirler; bütünüyle solid olanların dışında kalan bu nodüller günümüzde “subsolid nodül” olarak adlandırılmaktadır
Solid nodüllerde malignite olasılığı %7
Saf subsolid nodüllerde %18
Kısmi subsolid nodüllerde ise %63 olarak bildirilmiştir.
Malignite riski kısmi solid olan bileşeninin varlığı ve boyutuna bağlıdır
Nodül çapının büyük olması
Eğer nodül çapı 3mm den küçük ise kanser olma ihtimali %0.2
Eğer nodül çapı 4 mm ise kanser riski %1’in altındadır.
Eğer nodül çapı 8-20 mm arasında ise kanser riski %18
Eğer nodül çapı 20 mm ‘den fazla ise kanser riski %50-64’tir
İzlemde nodülün büyümesi
Hastanın eski tomografisi var ise istenmeli ve karşılaştırma yapıp büyüyüp büyümediği tespit edilmelidir.
Eğer eski tomografi ile karşılaştırmada %25 ‘den fazla bir büyüme var ise kanser riski yüksektir.
Başka tedaviler ile nodülün küçülmemesi
PET-Ct de nodüllde tutulum olması
Akciğerde İyi Huylu nodüllerin özelikleri
Çocuk ve genç olması
Nodül çapının küçük olması
Nodülün içinde kireçlenme olması
Antibiyotik yada başka bir tedavi le nodülün küçülmesi yada kayıp olması
Sınırların net olması
İzlemde küçülmesi yada büyüme olmaması
Nodülün yuvarlak sınırların net olması
Nodül Konseyinde bu yukardaki nodül özelikleri göz önünde bulundurarak tartışarak ne yapılacağına karar verilir.
Takibe gerek yok denilir
Bir akciğer nodülü 2 yıl, buzlu cam gibi bazı durumlarda 3 yıllık takiplerinde eğer nodülde büyüme yok ise ileri incelemeye gerek yoktur.
Genelde beli aralıklarla takip kararı alınır
Nodül boyutu (mm) | Düşük riskli hasta | Yüksek riskli hasta |
Nodül ≤ 4 mm | Takibe gerek yok | 12 ayda BT takip, değişiklik yoksa takibe gerek yok |
Nodül 4-6 mm | 12 ayda BT takip, değişiklik, yoksa takibe gerek yok | Başlangıçta 6 ile 12 ay arasında sonrasında eğer boyut değişmiyorsa 18 ile 24 ayda takip |
Nodül 6-8 mm | Başlangıçta 6 ile 12 ay arasında, sonrasında eğer boyut değişmiyorsa18 ile 24 ayda takip | Başlangıçta 3 ile 6 ay arasında sonrasında eğer boyut değişmiyorsa 9 ile 12 ayda takip |
Bazen tanısal işlem yapıyoruz
TİAB
Tru-cut biopsi
Bronkoskopi
Santral ise
VATS wedge rezeksiyon
Kanser şüphesi var ise de Cerrahi olarak çıkarılması önerilir.
Yüksek riskli hasta grubunda saptanan akciğer nodülünü çıkartmak ön planda olmalıyken, risk faktörü olmayan hasta grubunda önce belli aralıklarla radyolojik takip yapılabilir.
Nodülün boyutunun arttığı, şeklinde değişiklik olduğu saptanırsa cerrahi o zaman düşünülmelidir.
Cerrahi olarak çıkarılması tek ( tek port VATS) yada iki delikten girilerek nodül çıkarılır (Torakoskopi, VATS), hasta ameliyat masasında iken patolog frozen çalışır yani inceler eğer kanse gelirse ameliyata devam edilir. Eğer kanser değil ise işlem sonlandırılır.